Thân thế Ramesses VI

Hoàng tử Amunherkhepeshef được thể hiện trên bức phù điêu "Đám rước của các hoàng tử" ở Medinet Habu.

Gia đình và thời niên thiếu

Ramesses VI là một người con trai của Ramesses III,[4] người được coi là vị pharaon vĩ đại cuối cùng của thời kỳ Tân Vương quốc.[5] Mối quan hệ cha con này được thiết lập ngoại trừ sự nghi ngờ từ một bức phù điêu lớn được tìm thấy trong khu vực hành lang[4] thuộc ngôi đền Medinet Habu của Ramesses III, nó được biết đến với tên gọi "Đám rước của các hoàng tử".[6][7] Bức phù điêu này cho thấy mười vị hoàng tử bao gồm cả Ramesses VI,[8] đang thờ phụng người cha của họ.[9]Những thợ điêu khắc của Ramesses III dường như vẫn chưa hoàn thiện bức phù điêu này; chỉ có hình của nhà vua và các hoàng tử là xuất hiện và không có cái tên nào được viết trong khoảng trống bên cạnh họ.[note 2][9] Bức phù điêu này dường như ban đầu đã được thực hiện khi Ramesses VI vẫn còn là một vị hoàng tử trẻ tuổi, vì ông được thể hiện là đang để kiểu tóc bên vốn được sử dụng để biểu thị tuổi thơ ấu.Khi Ramesses VI trở thành vua, ông đã thêm tên gọi khi còn là hoàng tử của mình "Ramesses Amunherkhepeshef"[note 3] bên trong đồ hình hoàng gia cũng như tước hiệu mà ông đã giữ trước khi lên ngôi là "Người con trai của đức vua từ thân thể của ngài, Người yêu dấu của ngài, thái tử, ký lục của hoàng gia [và] tướng quân kỵ binh".[10] Ông đã sửa đổi lại hình tượng trẻ tuổi của mình trên "Đám rước của các hoàng tử" bằng một uraeus nhấn mạnh vào địa vị hoàng gia của ông và hoàn thành bức phù điêu cùng với tên của những người anh em và con cái của ông, ngoại trừ Ramesses IV, người vốn đã viết tên hoàng gia của mình trên bức phù điêu này.[7][11]

Sự suy đoán liên quan đến niên đại và phả hệ của vương triều Thứ Hai Mươi trong ngành Ai Cập học vào những năm 1960 và 1970 cũng như là sự không chắc chắn ảnh hưởng tới danh tính của vị vua được thể hiện trên bức phù điêu "Đám rước của các hoàng tử" dẫn đến việc một số học giả đề xuất rằng Ramesses VI là một người cháu nội của Ramesses III và người con trai của một hoàng tử vô danh[12] hoặc là con trai của Pentawer, người có liên quan đến vụ ám sát Ramesses III.[13] Những giả thuyết như vậy hiện nay đã bị bác bỏ và bức phù điêu này được hiểu theo đúng chính xác nghĩa mà nó thể hiện: Ramesses VI là một người con của Ramesses III.[note 4][16] Mẹ của Ramesses VI có thể là Iset Ta-Hemdjert, Người vợ Hoàng gia Vĩ Đại của Ramesses III, như được gợi ý bởi sự hiện diện của những đồ hình của Ramesses VI trên một khung cửa thuộc ngôi mộ của bà trong Thung lũng các Hoàng Hậu.[17]

Hôn phối và con cái

Tấm bia đá Koptos thuộc về người con gái của Ramesses VI, Iset (phía bên phải)

Chính cung của Ramesses VI là hoàng hậu Nubkhesbed.[18] Các nhà Ai Cập học như Aidan Dodson và Dyan Hilton tin rằng bà đã sinh cho Ramesses VI tổng cộng bốn người con: các hoàng tử Amenherkhepshef, Panebenkemyt[note 5] và Ramesses Itamun—vị pharaon tương lai Ramesses VII, người đã kế vị cha mình trong một thời gian ngắn—và công chúa Iset, người được bổ nhiệm vào vai trò "Nữ Tư tế thần thánh của Amun".[19] Một tấm bia thuật lại chi tiết sự bổ nhiệm này đã được phát hiện ở Koptos và chứng minh rằng Nubkhesbed thực sự là mẹ của Iset.[20]

Hoàng tử Amenherkhepshef đã qua đời trước người cha của mình và được chôn cất trong ngôi mộ KV13 thuộc thung lũng các vị vua, ban đầu nó được xây cho Quan chưởng Ấn Bay, một vị đại thần đầy quyền lực thuộc giai đoạn cuối của vương triều thứ 19. Trang trí của ngôi mộ đã được điều chỉnh lại như là hệ quả của điều này, đặc biệt là có một số bức phù điêu đã đề cập tới Nubkhesbed.[18]Cỗ quan tài của Amenherkhepshef được lấy từ của nữ hoàng Twosret.[18]

Mối quan hệ cha con của Ramesses VII được thiết lập thông qua một dòng chữ khắc trên một khung cửa tới từ Deir el-Medinaeh mà đọc là "vị thần rộng lượng, chúa tể của hai vùng đất, Usimaare-meryamun-setepenre, con trai của Re, chúa tể của những thấu hiểu, Ramesses [VII], (It)-Amun, vị thần, vua của Heliopolis— ngài đã xây như là đài kỷ niệm của mình dành cho cha của ngài, (cầu mong) vị thần nhân từ sống mãi, chúa tể của hai vùng đất, Nebmaare-meryamun, con trai của Re, [Ramesses VI]".[21]

Các nhà Ai Cập học James Harris, Edward F. WenteKenneth Kitchen còn đề xuất rằng, dựa vào bằng chứng gián tiếp, rằng Ramesses IX là một người con của Ramesses VI và do đó là một người em của Ramesses VII.[22] Họ giải thích rằng Ramesses IX đã tôn vinh Ramesses VII trên hai bệ hiến tế,[23] điều này cho thấy họ là họ hàng gần. Ramesses IX đặt tên một trong những người con của ông ta là Nebmaatre, đây là tên ngai của Ramesses VI, có thể như là một cách để tôn vinh cha của mình.[note 6][24] Giả thuyết này đã bị nghi ngờ bởi các học giả khác bao gồm Dodson và Hilton, họ tin rằng Ramesses IX thay vào đó là một người con trai của hoàng tử Montuherkhopshef và do vậy là một người cháu họ của Ramesses VI. Họ đưa ra kết luận của mình dựa trên bằng chứng gián tiếp: đầu tiên đó là một mô tả của Montuherkhopshef trong KV19 mà tại đó tên ngai của Ramesses IX đã được thêm vào.[26] Thứ hai đó là mẹ của Ramesses IX có tên là Takhat và vợ của Montuherkhopshef có thể là một công nương có cùng tên, do đó có thể là cùng một người.[27]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Ramesses VI http://www.nbcnews.com/id/4579973/ns/technology_an... http://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/bie1898/01... http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11944862d http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11944862d http://www.cfeetk.cnrs.fr/fichiers/Documents/Resso... http://id.loc.gov/authorities/names/n83226630 http://d-nb.info/gnd/11859818X http://hdl.handle.net/10020/gci_pubs/valley_queens http://isni-url.oclc.nl/isni/0000000448872641 //dx.doi.org/10.3764%2Faja.121.1.0085